Firmy transportowe należą do grupy przedsiębiorstw szczególnie narażonych na wahania koniunktury gospodarczej. Wysokie koszty operacyjne, uzależnienie od cen paliw oraz rosnące wymagania dotyczące ekologii i norm unijnych wpływają negatywnie na rentowność wielu podmiotów w branży. Kryzysy finansowe wywołane przez czynniki makroekonomiczne lub globalne wydarzenia, takie jak pandemia czy wojna, często skutkują spadkiem zleceń i pogorszeniem płynności finansowej.
Dodatkową trudnością jest silna konkurencja na rynku przewozów międzynarodowych oraz presja ze strony dużych operatorów logistycznych. Małe i średnie przedsiębiorstwa często nie dysponują odpowiednimi zasobami, aby konkurować na tych samych warunkach. Zator płatniczy, brak terminowych należności od kontrahentów czy zaległości wobec urzędów skarbowych oraz ZUS to typowe problemy, które prowadzą do konieczności podjęcia działań naprawczych.
Najczęstsze przyczyny konieczności restrukturyzacji w branży transportowej
Główne powody prowadzące do konieczności przeprowadzenia restrukturyzacji w firmach transportowych to przede wszystkim narastające zadłużenie, brak rentowności działalności oraz pogarszająca się płynność finansowa. Wiele przedsiębiorstw transportowych korzysta z leasingów na zakup pojazdów, co obciąża bilans firmy i zwiększa ryzyko utraty płynności w przypadku załamania przychodów. Nie bez znaczenia pozostają również czynniki zewnętrzne, takie jak zmiany w przepisach prawa pracy, w tym wprowadzenie Pakietu Mobilności, który znacząco wpłynął na koszty zatrudniania kierowców w transporcie międzynarodowym. Rosnące obciążenia fiskalne oraz koszty wynikające z dostosowania floty do norm ekologicznych (np. EURO 6) również przyczyniają się do trudnej sytuacji finansowej wielu firm w tej branży.
Kluczowe etapy procesu restrukturyzacji przedsiębiorstw transportowych
Proces restrukturyzacji firm transportowych powinien być poprzedzony szczegółową analizą sytuacji finansowej oraz operacyjnej przedsiębiorstwa. Pierwszym etapem jest ocena skali zadłużenia oraz identyfikacja obszarów generujących straty. Na tej podstawie sporządzany jest plan restrukturyzacyjny, który obejmuje działania mające na celu przywrócenie rentowności firmy, optymalizację kosztów oraz negocjacje z wierzycielami.
Kolejnym krokiem jest wybór jednej z dostępnych form postępowania restrukturyzacyjnego, zgodnie z przepisami ustawy – Prawo restrukturyzacyjne. Do dyspozycji przedsiębiorców pozostają cztery podstawowe typy postępowań: postępowanie o zatwierdzenie układu, przyspieszone postępowanie układowe, postępowanie układowe oraz postępowanie sanacyjne. Ostateczny wybór zależy od charakteru zadłużenia, liczby wierzycieli oraz możliwości operacyjnych przedsiębiorstwa.
Specyfika branży transportowej a wybór odpowiedniej formy restrukturyzacji
Charakterystyka działalności transportowej sprawia, że nie każda forma restrukturyzacji będzie równie efektywna. Firmy posiadające dużą liczbę pojazdów w leasingu mogą zostać zmuszone do prowadzenia negocjacji nie tylko z bankami, lecz także z firmami leasingowymi. Przedsiębiorstwa zatrudniające kierowców w oparciu o umowy B2B muszą uwzględnić skutki tych kontraktów w strukturze zobowiązań, co wpływa na możliwości zawarcia układu z wierzycielami.
W wielu przypadkach optymalnym rozwiązaniem okazuje się przyspieszone postępowanie układowe, które pozwala na szybkie uzyskanie ochrony przed egzekucją komorniczą i dalszym narastaniem zadłużenia. Jednak w sytuacjach bardziej złożonych, np. przy konieczności przeprowadzenia głębokiej reorganizacji przedsiębiorstwa czy eliminacji kosztownych umów, stosowana jest sanacja. Pozwala ona na większą ingerencję zarządcy w strukturę organizacyjną i finansową firmy.
Przykłady skutecznych restrukturyzacji w sektorze transportowym
Na rynku istnieje wiele przykładów skutecznej restrukturyzacji firm transportowych, które – dzięki zastosowaniu odpowiednich środków prawnych i organizacyjnych – odzyskały stabilność finansową oraz pozycję konkurencyjną. Przedsiębiorstwa, które zdecydowały się na wczesne wdrożenie postępowania restrukturyzacyjnego, często uniknęły upadłości poprzez zawarcie układu z wierzycielami i kontynuowanie działalności operacyjnej.
Jednym z najczęściej stosowanych rozwiązań było zmniejszenie floty oraz optymalizacja tras przewozowych, co w połączeniu z redukcją kosztów administracyjnych przyniosło oczekiwane efekty. Firmy, które przeprowadziły restrukturyzację skutecznie, zazwyczaj inwestowały również w cyfryzację i automatyzację procesów, co pozwoliło im szybciej dostosować się do rynkowych realiów i poprawić efektywność operacyjną w dłuższej perspektywie.
Artykuł powstał przy współpracy z www.restrukturyzacja-kancelaria.pl.